In deze serie van 8 blogs zullen wij de 8 belangrijkste bevindingen vanuit het verslag van de Onderwijsinspectie ‘De staat van het onderwijs 2020‘ behandelen. We zullen hierbij ook kijken wat de mogelijkheden van Triqs Educatief zijn om schoolleiders, teams en/of leraren te ondersteunen in hun professionele ontwikkeling. Vandaag deel 6 van 8.

6 Kwaliteit van de instructie en de betrokkenheid van leerlingen

Leraren geven aan dat betrokkenheid van leerlingen de effectiviteit van de les verhoogt: ze letten beter op als het doel aansluit bij hun belevingswereld en voelen zich dan meer eigenaar van het leerproces. De meeste leerlingen willen betrokken worden bij de instructie door hen vragen te (laten) stellen of door (visuele) voorbeelden die aansluiten bij hun belevingswereld, zodat ze zich kunnen inleven en de relevantie van het doel zien. (samengevat vanuit Inspectieverslag)

Hoe kan Triqs Educatief u hierbij ondersteunen?

Inspectie benadrukt in haar verslag dat er een wisselwerking is tussen de betrokkenheid van leerlingen en de effectiviteit van de les. Leraren geven beter les als de leerlingen betrokken zijn, maar leerlingen zijn meer betrokken als de leraar effectiever lesgeeft. Laten we het houden op een causaal verband; betrokkenheid en effectiviteit versterken elkaar. Een belangrijke bevinding van Inspectie is het effect van het aansluiten bij de belevingswereld van de leerlingen. Pas als leerlingen beseffen waar ze zelf het doel van de les voor kunnen gebruiken, zullen ze optimaal betrokken zijn.

Betekenisvolle leerdoelen

We hebben in het kader van dit blog al eerder aangegeven wat het belang is van goed geformuleerde leerdoelen. Nu koppelen we daar de context aan. In een effectieve les benoemt de leraar niet alleen wat de leerlingen gaan leren en hoe ze dat gaan doen, maar hij besteedt ook expliciet aandacht aan de vraag waarom ze dat gaan doen. Als leerlingen die vraag kunnen beantwoorden, beseffen ze de relevantie van het leerdoel, omdat het doel dan aansluit bij hun belevingswereld.

Actieve betrokkenheid

Naast betekenisvolle leerdoelen is het activeren van leerlingen ook cruciaal voor hun betrokkenheid. Effectieve leraren beheersen een scala aan activerende werkvormen en zetten die op een effectieve wijze in tijdens de les. Denk hierbij aan het gebruik van wisbordjes, beurtenstokjes of structuren van coöperatief leren.

Training of workshop

Het formuleren van betekenisvolle leerdoelen is een integraal onderdeel van de workshop of studiebijeenkomst over effectieve instructie die door adviseurs van Triqs Educatief wordt aangeboden aan teams. Daarnaast is het ook mogelijk om training te volgen binnen het kader van coöperatief leren. Triqs Educatief levert in dat kader maatwerktrainingen.

Overige bevindingen

Klik hier voor de andere bevindingen vanuit het inspectieverslag:

1. onderwijskundig leiderschap maakt verschil
2. prettig schoolklimaat voor leerlingen
3. onderwijsleerproces: lessen voldoende taakgericht
4. feedback en feedforward
5. doelgericht aanbod, doorlopende evaluatie en waar nodig interventie
6. kwaliteit van de instructie en de betrokkenheid van leerlingen
7. inspelen op de behoeften van individuele leerlingen
8. een motiverende houding van leraren